Trong một buổi pháp thoại, người đệ tử hỏi Thầy mình một câu:
“Thưa Thầy, vì sao con càng tu tập thì càng thấy lỗi của người khác?”
Câu hỏi làm rúng động tâm can của tất cả những người có mặt, dường như ai cũng thấy chính mình trong đó…
Nhà Phật lưu truyền câu chuyện về Lục Tổ Huệ Năng, Huệ Năng là một tiều phu không biết chữ và cũng chưa từng công khai nhận Ngũ Tổ Hoàng Nhẫn làm sư phụ, suốt 3 năm ở chùa chỉ làm công việc bếp núc, nặng nhọc, nhưng Huệ Năng lại được Ngũ Tổ truyền trao Y Bát, trở thành vị tổ thứ sáu của Thiền Tông. Trong khi, Đại Đệ Tử của Ngũ Tổ là một vị hoà thượng có danh tiếng, đã tu tập bên cạnh Ngũ Tổ rất nhiều năm, và dưới trướng có rất nhiều môn đệ, nhưng lại không được Ngũ Tổ lựa chọn. Vậy lý do là vì đâu?
TRÍ TUỆ là từ ngữ mỹ miều rất được nhiều người yêu thích, nhưng mấy ai thật sự thấu suốt ý nghĩa của hai từ này. Nếu tôi đoán không lầm là các bạn sẽ tách hai từ ra và phân tích từng từ, kiểu như: Trí là gì? Tuệ là gì? Sau đó dùng nhiều kiến thức để lý giải, để chứng minh ý kiến của mình là hay nhất, đúng nhất. Chúng ta thường xem việc đọc thật nhiều sách, học thật nhiều thầy, hiểu biết nhiều công thức, lý luận, biện thông hơn người khác chính là Trí Tuệ. Vậy đó đã thật sự là trí tuệ chưa?
Hơn 2,500 năm trước, Đức Phật đã truyền Thiền Tông cho ngài Maha Ca Diếp chỉ bằng một cành hoa sen (Niêm Hoa Vi Tiếu). Đức Phật không nói một lời, ngài Ca Diếp cũng không hỏi gì thêm, nhưng chúng ta đã có Pháp Môn Thiền Tông truyền thừa đến ngày nay. Hay như ngài Anan, một trong Thập Đại Đệ Tử của Đức Phật, là người được mệnh danh ” Đa văn đệ nhất”, là người cực kỳ thông minh, có thể nhớ hết 100% những bài Pháp mà Đức Thế Tôn thuyết trong suốt 49 năm. Nhưng cho đến khi Thế Tôn nhập niết bàn, ngài Anan vẫn chưa chứng đắc quả vị Alahán, trong khi 9 vị còn lại đã thành Alahán trước đó rất lâu. Vậy cuối cùng Trí Tuệ chân thật là gì?
Tôi xin phép không kiến giải bởi tôi cũng không biết kiến giải như thế nào cho đúng và đủ. Tôi chỉ xin đặt ra câu hỏi để chúng ta cùng nhau suy ngẫm thôi …
NGUYỄN NGOAN